Przybywaj?cy do Chinatown turystów wita symbolizuj?cy szcz??cie i d?ugowieczno?? ?uraw mand?urki. Jest on dla Chi?czyków tym, czym dla Polaków bocian. Czyli ,,je?li on tu ?yje to i my mo?emy”
Jest takie miejsce w stolicy Francji, w którym, z niezrozumia?ych dla mnie przyczyn, wyj?tkowo nie roi si? od t?umu turystów. To prawda, ?e nie stoi tam wie?a Eiffla i nie unosi si? snobistyczna atmosfera, która pozwala ka?demu westchn?? nad kieliszkiem Kir Royal ze s?owami ,,Pary? jest taki pi?kny o tej porze roku…”. To jednak miejsce zupe?nie wyj?tkowe, które pozwala tury?cie za europejski bilet lotniczy nagle znale?? si? w sercu Azji. Pary? mo?e bowiem poszczyci? si? najwi?kszym w Europie Chinatown.
Paryski Hong-Kong to zupe?nie nieznana twarz stolicy Francji
Aby na chwil? zanurzy? si? w azjatyckiej kulturze i kuchni wystarczy wybra? si? do 13–tej dzielnicy. To jedna z najbardziej barwnych i multikulturowych cz??ci Pary?a. Dla mnie ta okolica, to tak?e pi?kne wspomnienia. Tutaj z M??em Moim mieszkali?my oczekuj?c na przybycie Ma?ego Cz?owieka. Zreszt? nasza ci??a wzbudzi?a du?e poruszenie w?ród azjatyckich s?siadów. Mój ,,brzuszek” by? tak du?y, ?e, jak im si? zapewne wydawa?o, by?by w stanie pomie?ci? doros?ego Chi?czyka. Par? osób z okolicy by?o wyra?nie rozczarowanych kiedy okaza?o si?, ?e to jednak nie pi?cioraczki.
Wieczorem wie?owce Chinatown nabiera wi?cej uroku
Epicentrum Chinatown mie?ci si? w ,,trójk?cie Choisy” wyznaczonym przez bulwar Massena, avenu d’Ivry oraz avenu de Choisy. Je?li dojedziecie tam tramwajem (linia T3) to na przystanku Porte de Choisy powita was z g?o?nika nie tylko g?os operuj?cy nienagannym francuskim, ale i wysoki g?osik z charakterystycznym azjatyckim akcentem. To przekaz paryskiego przedsi?biorstw a transportowego, ?e nie istnieje co? takiego jak jedynie s?uszna wersja j?zykowa. Pierwszy rzut oka po wyj?ciu z tramwaju mo?e troch? zniech?ci? niewprawnego turyst?. Oto ukazuje si? przed wami paryski Hong – Kong. Grupa ogromnych wie?owców, które wywodz? si? z lat 70 ubieg?ego wieku, wi?c w niczym nie przypominaj? supernowoczesnych budowli z lustrzanymi ?cianami jakie mo?na podziwia? na La Defense. Przera?aj?cy efekt pot?guj? jeszcze firanki i ?aluzje, w ka?dym oknie inne.
W paryskim Chinatown obowi?zuj? napisy w dwóch j?zykach. Nawet MacDo podpisane jest po chi?sku i po angielsku 🙂
Warto jednak zrobi? kolejne par? kroków i zanurzy? si? w atmosferze uliczek Chinatown. Kolory, neony, lampiony, napisy po chi?sku. Straganiarze sprzedaj?cy zio?a o nieznanym aromacie, warzywa o oryginalnym smaku oraz desery, w kolorach, które zwykle na talerzu si? nie pojawiaj?, jak ?arówiastozielony czy turkusowoniebieski. W chi?skiej dzielnicy, w nagrod? za odwag? i nieszablonowe my?lenie o zwiedzaniu Pary?, czeka was wspania?a przygoda kulinarna. Tu a? roi si? od restauracji chi?skich, japo?skich, wietnamskich, tajskich. Wszystkie proponuj? dania wed?ug oryginalnych receptur, ?wie?e i po przyst?pnych cenach. Menu w lokalnych knajpach jest zwykle w formie foto, co znacznie u?atwia z?o?enie zamówienia wszystkim tym, którzy nie mówi? po francusku lub cho?by po mandary?sku.
W niedziel? g?ówna ulica chi?skiej dzielnicy Avenu de Choisy zamienia si? w targ
Gdy zanurzamy si? w uliczki Chinatown pojawiaj? si? smoki
Na zwiedzanie atrakcji 13-tej dzielnicy najlepiej przeznaczy? niedziel?. Po pierwsze dlatego, ?e w odró?nieniu od wielu paryskich miejsc, w niedziel? tutejsze uliczki i restauracje t?tni? ?yciem. Chinatown zamiera dopiero w poniedzia?ek. Po drugie, je?li mamy za sob? sobotnie szale?stwa w restauracjach czy klubach, to warto wpa?? na syc?c? wietnamsk? zup? PHO. Jak mówi nasz Wujaszek Wania, który od lat mieszka w okolicy: ,,Na kaca nie ma nic lepszego ni? wielki talerz azjatyckiego bulionu.” Najsmaczniejszy jest w kultowej restauracji PHO 14 (129 av. de Choisy). Nie trzeba si? zra?a? kolejk?, w tutejszych knajpach obs?uga jest b?yskawiczna, wi?c ogonek szybko si? posuwa. Kelnerzy s? ma?omówni i nieuprzejmi, i to nawet jak na paryskie standardy. Za to l?duje przed wami dymi?cy, gor?cy, aromatyczny, warzony przez wiele godzin bulion z surowym lub gotowanym mi?sem oraz makaronem ry?owym. W komplecie przys?uguje: porcja kie?ków sojowych, dwie ?wiartki cytryny, a tak?e ostre sosy i pikantne pasty plus zestaw ?wie?ych zió?. Rozpozna?am kolendr?, mi?t?, traw? cytrynow?… Wszystko po to, by samemu doprawi? zup?.
Kultowa restauracja PHO 14. W porze obiadowej tworzy si? przed ni? spora kolejka, to najlepszy dowód, ?e warto tu zajrze?
Gor?cy, syc?cy i wzmacniaj?cy wietnamski bulion z PHO 14
Du?? atrakcj? jest te? wizyta w restauracji Au Village de Choisy (106, Avenue de Choisy). Obowi?zuje tutaj, popularna w okolicy, zasada manger à volonté, czyli jemy to co chcemy i ile chcemy. W bufecie mo?na wybra? ró?ne sk?adniki od kawa?ków mi?sa, poprzez owoce morza, piero?ki i warzywa, a? po rzeczy, które ja widzia?am tu po raz pierwszy w ?yciu. Wszytko przyrz?dza si? samemu przy stoliku na wpuszczonym w blat grillu lub gotuje w garze z gor?cym bulionem. Mo?na do woli i bez ogranicze? eksperymentowa? i próbowa?.
Do Au Village de Choisy warto wej?? je?li lubisz bawi? si? jedzeniem. Tutaj mo?na eksperymentowa? przy grillu i bulionowym fondue
W chi?skiej kuchni nie mo?e zabrakn?? kaczki
Na wieczorn? romantyczn? kolacj? ?wietnie nadaje si? Paradis Thai. Wn?trze to ju? klimatyczna restauracja, a nie proste chi?skie bistro
Bubble tea z Teawan ?wietnie nadaje si? na piknik. Warto spróbowa? wersji z mlekiem sojowym lub z czarnego sezamu. Mi?y w?a?ciciel dla chi?skiej herbatki porzuci? karier? w banku
Je?li wypad jest wieczorny warto, w jednej z restauracji, da? si? skusi? na kaczk? po peki?sku. A je?li chce si? co? tylko przegry?? to najlepiej w sandwiczerni Hoa Nam (51, av. de Choisy) zamówi? na wynos bagietk? z azjatyckim wsadem i zabra? j? ze sob? do pobliskiego parku Parc de Choisy. Kiedy jest ciep?o i w??czone s? ju? fontanny, to wymarzone miejsce na spontaniczny piknik. Zagryzaj?c kanapk? mo?na obserwowa? osoby trenuj?cych tai chi, czasami nawet w spektakularnej wersji z mieczami. Du?? atrakcj? s? te? ludzie biegaj?cy do ty?u. Wielu Chi?czyków uwa?a, ?e to szczególnie efektywna odmiana joggingu. A poniewa? to specjali?ci od zdrowego stylu ?ycia, mo?e warto te? spróbowa?.
Park Choisy zaprasza na piknik
W parku Choisy mo?na leniwie posiedzie? i popatrze? jak inni biegaj? lub ?wicz? tai chi
Ogromny supermarket z chi?skim jedzeniem i nie tylko. Pó?ki pe?ne zagadkowych produktów
Oryginalna pami?tka z Pary?a? Tylko w 13-tej dzielnicy
Wszytko made in china
Chinatown to te? wspania?e miejsce na zakupy. Przy Avenue d’Ivry, troch? z ty?u za domami schowany jest najwi?kszy supermarket z azjatyckim produktami. Spacerek mi?dzy pó?kami Tang Frères (Bracia Tang) to przygoda sama w sobie. Niezliczone rodzaje ry?u, makaronu, sosów, past, klasycznych zupek w proszku… Niejeden Europejczyk znajdzie tu rzeczy, których istnienia nawet nie podejrzewa?. A je?li kto? kocha kuchni? chi?sk? i sam lubi gotowa?, to mo?ne tu kupi? wszystko czego potrzebuje azjatycki szef kuchni. Spor? atrakcj? s? równie? sklepy z bibelotami. Ich propozycji nie powstydzi?oby si? ?adne muzeum kiczu, wi?c warto dobrze poszpera? i kupi? sobie pi?knego machaj?cego ?apk? kotka Maneki Neko, który gwarantuje szcz??cie i dobrobyt. Ja du?o czasu sp?dzi?am w sklepach wn?trzarskich. Ostatecznie dosz?am do wniosku, ?e eklektyzm, eklektyzmem, ale do wielkiego starego samowaru rodem z Tuli, podróbka wazy z okresu ming jednak ?rednio pasuje.
Rok 2015 to chi?ski rok Kozy lub Owcy
Najlepszym momentem na wycieczk? do ka?dego Chinotown jest chi?ski nowy rok, czyli ?wi?to wiosny na prze?omie lutego i marca. Wtedy ulice paryskiej 13-tej dzielnicy o?ywaj? jeszcze bardziej. Przechodz? parady, pojawiaj? si? smoki, lwy, pos?gi buddy oraz petardy. Azjatyckie klimaty w Pary?u mo?na znale?? równie? w okolicach stacji metra Arts et Metiers i Belleville (20-dziesta dzielnica).
A na koniec troch? przekornie. Je?li kto? trafi? do 13-tej dzielnicy, a nie przepada za azjatyckim jedzeniem to szczerze namawiam na wej?cie do lokalnego centrum handlowego M3. Mie?ci si? w nim zwyk?y Géant i na pierwszy rzut oka niewiele innych atrakcji. Centrum mo?e nawet troch? przyt?acza?, bo sufity wiesza? kto? bior?c pod uwag? azjatyck? ?redni? wzrostu, ale kryje w sobie ?wietn? greck? tawern? La Grèce Agora (96/98 Boulevard Massena). Ich sa?atka z kalmarów to jedna z tych rzeczy za którymi t?skni? wspominaj?c paryskie Chinatown.
29 kroków do zrobienia ?urawia uczy cierpliwo?ci i dystansu do przeminaj?cego czasu
PS. Przed wypraw? do paryskiego Chinatown warto wprowadzi? si? odpowiedni klimat. Proponuj? zabaw? origami. Ka?dy mo?e zrobi? sobie chi?ski symbol zapewniaj?cy wierno??, szcz??cie i d?ugowieczno??, czyli ?urawia mand?urskiego. Ja zrobi?am mojego ze specjalnego papieru do origami, kupionego oczywi?cie w Chinatown, ale wystarczy kwadrat z kolorowego papieru. Jak zrobi? ?urawia ?URAW
U?YTECZNE INFORMACJE
JAK DOJECHA??
Metro
M5 przystanek Place d’Italie
M6 przystanek Place d’Italie
M7 przystanek Place d’Italie
Tramwaj
T3 przystanek Porte d’Ivry
GDZIE ZJE?? i WYPI??
PHO 14 (129, Avenue de Choisy)
Najlepsza wietnamska zupa PHO.
otwarte pon.-niedz. godz. 9:00-23:00
Au Village de Choisy (106, Avenue de Choisy)
Jesz ile chcesz. Jedzenie przygotowuje si? samemu na grillu lub gotuj?c w gor?cym bulionie. Du?o zabawy.
otwarte wt.-niedz. 12:00 – 14:30 i 19:00 – 22:00
Green Garden (20, rue Nationale)
Najprawdopodobniej najlepsza wegetaria?ska kuchnia azjatycka w Pary?u, o któr? we Francji nie ?atwo znale??
otwarte ?r.-pon. godz. 12:00-15:00 i 19:00-22:00
Sala Thai (13, rue des Freres d’Astier)
Kuchnia tajska w doskona?ej wersji.
Hoa Nam (15, Avenue d’Ivry)
Chi?ska sandiwiczeria, bagietki z azjatyckim wsadem na wynos
Tang Gourmet (188, Avenue de Choisy)
Sajgonki, dania z ry?em, zupy, azjatyckie piero?ki. Dania na miejscu i na wynos
Paradis Thai (132, rue de Tolbiac)
?wietne miejsce na tajsk? romantyczn? kolacj? mi?ych wn?trzach.
otwarte pon.-niedz. 12:00-14:30 i 19:00-23:00
Sinorama (23, rue du Docteur Magnan)
Prawdziwa lokalna ,,instytuacja” z bardzo smaczn? chi?sk? kuchni?. Recenzja restauracji jest nawet na stronie restaurant.michelin.fr wi?c mo?e dlatego jest tu nieco dro?ej.
otwarte pon.-sob. 12:00-15:00 i 19:00-2:00; niedz. 12:00-00:00
Teawan bubble tea (129 Avenue de Choisy)
Ma?e ,,okienko” tu? przy PHO 14. Azjatycka herbatka z ?elowym wsadem z tapioki w wersji na wynos. Do wyboru napoje na bazie czarnej i zielonej herbaty, z mlekiem lub bez. Ogromny wybór wariantów.
La Grèce Agora (96/98 Boulevard Massena)
Nieco zagubiona w Chinatown grecka tawerna. Prosta, bezpretensjonalna kuchnia.
otwarte pon.-sob. 9:00-21:00
NAJLEPSZE ZAKUPY
Tang Frères (48 Avenue d’Ivry)
Ogromny supermarket. Je?li czego? tu nie ma, to znaczy, ?e kuchnia azjatycka po prostu tego nie potrzebuje.
otwarte wt.-sob. 8:00-19:30 i niedz. 8:00-12:45
Fantastyczny spacer po 13tej dzielnicy! Czu?, ?e tam mieszka?a? i znasz od podszewki 🙂
ps. Bubble tea, albo co? bardzo podobnego jest te? w Warszawie 🙂
Pozdrowienia!
Pozna?am na tyle na ile mo?e j? pozna? cz?owiek, który nie jest Chi?czykiem… Zapewne pod podszewk? jednak jeszcze si? co? kryje. Nie chc? mówi?, ?e azjatycka mafia, ale jaka? tajemnica :).